Waarom steeds meer organisaties circulaire ict inzetten

Een voetbalstadion voor de helft gevuld met afgeschreven ict-hardware. Zoveel hardware gooien wij in Nederland elk jaar opnieuw weg: 50 miljoen apparaten. De tijd dat we op kantoor alleen zo min mogelijk printten om bomen te besparen is echt voorbij; we kunnen op ict vlak zoveel meer doen om de toekomst duurzamer te maken. Het idee van circulaire ict helpt ons daarbij. Een mooi detail: naast dat we daarmee ‘groen doen’, levert het ook innovatieve kansen en lagere kosten op.

Waarom circulaire ict?

Nederland digitaliseert in hoog tempo. De coronapandemie heeft deze beweging met het thuiswerken en het zakendoen op afstand verder versneld. Dit vraagt om veel – heel veel – ict-apparatuur. Nu dus jaarlijks 50 miljoen nieuwe apparaten, waarvan elk jaar 43 miljoen voor het bedrijfsleven.

Als gevolg van deze enorme aanschaf is ook de afvalberg aan afgedankte producten gigantisch geworden. We doen immers maar zo’n vier jaar met de apparaten. En dat terwijl ze zowel in de productie- als afvalfase flink vervuilend en belastend zijn voor het milieu. Dit put eindige grondstofvoorraden uit en creëert schadelijk afval. Daarnaast stoot de ict-sector - als deze groeilijn doorzet - in 2040 14 procent van de mondiale broeikasgassen uit. Dat is vergelijkbaar met de gehele wereldwijde transportsector.

Naast winst voor het milieu, levert het bijdragen aan circulaire ict ook kansen op voor je bedrijf. Circulaire ‘as a service-oplossingen’ boosten innovatie, en helpen nieuwe markten en klantgroepen te bereiken. In de cloud ontsluit je namelijk al snel meer data en maak je bedrijfsprocessen makkelijker efficiënt, gebruiksvriendelijk en effectief. Daarnaast zijn duurzame bedrijven aantrekkelijker voor klanten én (nieuwe) werknemers.

Wat is circulaire ict precies?

Circulaire ict bestaat uit de volgende vier pijlers:

• het inzetten van ict-middelen zonder eindige grondstofvoorraden uit te putten;
• het zoveel mogelijk opnieuw gebruiken van producten, onderdelen en reststoffen van ict-apparaten;
• het verminderen van de globale CO2-uitstoot door anders om te gaan met ict-middelen;
• zo min mogelijk afval creëren bij de productie en afvalfase van ict-producten.

Circulaire ict staat dus ten eerste voor het optimaal verlengen van de levensduur van ict-producten en -onderdelen. En daarnaast voor het duurzaam omgaan met het gebruik en de productie ervan. Samen vermindert dit grondstofgebruik, vervuiling en afval en verlaagt het de CO2-uitstoot van de ict.

Een paar voorbeelden van circulaire ict:

1. Het verlengen van de levensduur van een ict-product en de onderdelen daarvan, door:
• herstel van apparaten (‘refurbishing’): ict-apparaten kunnen na de standaard levensduur vaak bijna geheel worden hergebruikt, nadat ze zijn gecontroleerd, schoongemaakt en geüpdatet;
• herbestemming van onderdelen: als het apparaat in zijn geheel niet meer kan worden hersteld, kunnen de meeste onderdelen wel een nieuwe bestemming krijgen in een nieuw product;
• recyclen van onderdelen: onderdelen die niet kunnen worden hergebruikt kun je recyclen door er grondstoffen van te maken voor nieuwe producten.

2. Het slimmer omgaan met het gebruik en de productie van ict-apparaten en -middelen door:
• ‘as a service-oplossingen’: organisaties kopen hierbij zelf geen hard- en software, maar gebruiken die van ict-leveranciers tijdelijk tegen betaling. Dit doen zij alleen zolang en zoveel ze de middelen nodig hebben. Dit scheelt een hoop aanschaf en gebruik van ict-middelen.
• efficiënte en ‘groene’ opslag van data: cloud computing zorgt voor efficiënter gebruik van dataopslag en servercapaciteit wat zorgt voor zuinig energiegebruik (er is dan minder koelcapacititeit nodig) en daarnaast zijn er datacenters die draaien op groene stroom;
• het produceren van apparaten met minder grondstoffen en CO2-uistoot.

Wat kun je als organisatie met circulaire ict?

Het klinkt mooi, maar wat kun je hier nu zelf mee als organisatie? Elke organisatie kan circulair ondernemen. Dat begint bij kritisch kijken naar het eigen ict-beheer. Veel bedrijven verspillen vooral waarde op het vlak van eindgebruikersapparaten, zoals pc’s, laptops en tablets.

Hieronder een aantal voorbeelden die al een hoop verandering teweeg brengen:

1. Het aanschaffen van refurbished apparatuur

Veel organisaties schaffen steeds nieuwe ict-hardware aan. Dit is vaak niet nodig. Er is allerlei refurbished hardware op de markt die net zo goed functioneert. Bovendien kun je werkplekken zo tot wel 70 procent voordeliger inrichten, terwijl je ook werkt aan duurzaamheid.

2. Het verlengen van de levensduur van je hardware

Je kunt de aanschaf van nieuwe (of refurbished) hardware uitstellen, door de levensduur van je apparaten te verlengen met reparaties of nieuwe onderdelen. Uit onderzoek van het Utrecht Sustainablility Institute blijkt dat wanneer bedrijven de levensduur van ict-apparaten met twee á drie jaar oprekken, de bijbehorende afvalstromen en uitstoot met vijftig procent afnemen.

3. Het benutten van de restwaarde van apparaten:

Wanneer hardware wordt vervangen, krijgt deze vaak direct het stempel ‘onbruikbaar’. Maar dat is meestal onterecht: veel apparaten – of in elk geval bepaalde onderdelen ervan – kun je opnieuw gebruiken. Bijvoorbeeld via refurbishing. Zo zet je de apparaten voor een tweede of derde keer in binnen de organisatie, of je verkoopt ze tegen hun restwaarde. Deze waarde kun je weer investeren in je organisatie.

Wat levert circulaire ict organisaties op?

Circulaire ict levert je organisatie dus een hoop op:

• Je draagt als organisatie bij aan het verlagen van de milieu-impact van ict.
• Je wordt als organisatie aantrekkelijker voor klanten en (nieuwe) medewerkers.
• De overstap op as a service-modellen levert je innovatieve kansen op.
• Je verlaagt de inkoopkosten: je richtwerkplekken al snel 70 procent voordeliger in wanneer je de levensduur van apparaten verlengt en refurbished inkoopt. Zonder dat je inboet op kwaliteit of functionaliteit.

Het is dus begrijpelijk dat circulariteit steeds hoger op de agenda van organisaties komt te staan.

Ict als innovatieve, groene voortrekker

Bij OGD zien wij circulaire ict als een belangrijke kans om bij te dragen aan het creëren van een duurzame toekomst. Ict is inmiddels onmisbaar om organisaties draaiende te houden. Daarom is het belangrijk om dit op een duurzame manier te doen. Bovendien levert het individuele organisaties allerlei voordelen op. Wij zien de ict als een zeer geschikte sector om deze impact te maken, juist omdat ict innovatie in zijn dna heeft. Daarmee kan de ict een voortrekkersrol op zich nemen in de circulaire economie.

Als ict-dienstverlener zien wij hoe belangrijk het is om ict circulair te maken. Wij kijken actief naar mogelijkheden op dit gebied en nemen hierover het komende jaar concrete maatregelen op in ons duurzaamheidsbeleid.