In deze blog nemen we je mee in een van de grootste ict-trends van dit moment: AI. We richten ons vooral op trends binnen generatieve AI en de opkomst van agentic AI. Wat levert AI op dit moment eigenlijk op? En waar staan we straks, in 2026? We vroegen het aan technisch directeur Rik van Berendonk en kregen een aantal interessante inzichten.
De huidige stand van zaken: AI als hype en realiteit
Sinds de AI-trein is gaan rijden, zijn zowat alle bedrijven snel ingestapt. AI werd voor de meeste organisaties topprioriteit. Tools als Gemini, ChatGPT en Copilot zijn niet meer weg te denken, en de stroom nieuwe AI-toepassingen lijkt oneindig. Afgelopen jaar werd genAI nog weer een stapje slimmer en beter in het begrijpen van context met GPT-5.
Het beeld van AI als wondermiddel blijkt echter genuanceerder. De beoogde productiviteitswinst laat op zich wachten. MIT Media Lab concludeerde dat 95% van de organisaties nog geen redendement heeft geboekt op AI-investeringen. Ook volgens de Gartner Hype Cycle zit AI nog steeds in de illusiefase. Vorig jaar voorspelden we dit al, al dachten we toen dat we op dit moment iets verder zou zijn.
“AI als leuke gimmick is niet genoeg”
Technisch directeur Rik van Berendonk over de huidige stand van zaken:
“AI als leuke gimmick is niet genoeg. Er ontstaat soms juist bureaubagger: AI-gegenereerde teksten die weinig waarde toevoegen en extra werk opleveren. Vaak moet die output alsnog handmatig worden gecontroleerd of herschreven.”
Geen productiviteit, winst of tijdswinst: wat hebben we dan aan AI? Toch blijft het veelbelovend. Rik: “Hoewel er nog geen onafhankelijke onderzoeken zijn die significant effect aantonen op productiviteit of winst, ervaren gebruikers wél verbetering. Vooral in de zorgsector, waar veel administratieve en repetitieve taken voorkomen. Objectieve cijfers volgen nog, maar de eerste signalen zijn positief.”
Agentic AI: autonome agents
Een belangrijke ontwikkeling is de opkomst van autonome agents: AI-systemen die zelfstandig taken uitvoeren, workflows aansturen en beslissingen nemen zonder voortdurende menselijke sturing. De verwachting is dat we in 2026 AI niet meer hoeven te babysitten. Je geeft een opdracht, en de agent voert het uit van begin tot eind.
Een voorwaarde voor agentic AI is wel dat je data governance en datakwaliteit op orde zijn; op dit vlak is voor bijna alle organisaties nog werk aan de winkel. Lees ook de trend: data governance als voorwaarde voor AI.
Agentic AI roept vragen op over de rol van mensen in hun werk en de balans tussen menselijke en kunstmatige besluitvorming. Organisaties doen er goed aan nu al hun beleid en data-infrastructuur op orde te brengen om deze overgang gecontroleerd te maken.
Gespecialiseerde AI-modellen
Er vindt een verschuiving plaats van generieke naar gespecialiseerde AI-modellen, getraind op betrouwbare en sectorspecifieke data binnen domeinen als zorg, financiën en overheid. Deze gespecialiseerde modellen kunnen zowel large als small language models zijn (LLM’s en SLM’s), waarbij vooral SLM’s lokaal steeds populairder worden vanwege hun lagere rekenkosten en betere datacontrole.
Organisaties die zulke gespecialiseerde AI-modellen willen gebruiken, moeten kiezen tussen cloudoplossingen en lokale implementaties. Lokale opties worden steeds aantrekkelijker vanwege dataprivacy en technologische zelfstandigheid.
Van hype naar strategie
AI echt laten doordringen in bedrijfsprocessen kost tijd en vraagt om de juiste strategie. Rik: “De organisaties die AI niet als doel op zich zien, maar als onderdeel van een duidelijke strategie, plukken straks de vruchten. Denk voorbij de hype en focus op duurzame waarde: optimaliseer processen in plaats van individuen, stel de juiste KPI’s op en betrek medewerkers actief. Uiteindelijk overleven niet de bedrijven met de meeste tools, maar die met de beste integratie tussen mens, data, technologie en cultuur.”
Uiteindelijk overleven niet de bedrijven met de meeste tools, maar die met de beste integratie tussen mens, data, technologie en cultuur.”- Rik
Andere AI-ontwikkelingen om in de gaten te houden:
- Multimodale AI: ontwikkelt zich verder in de breedte: tekst, beeld, video, audio en code. De verwachting is dat multimodale AI-systemen steeds beter worden en straks een concept over verschillende media uitrollen.
- Mens-AI samenwerking: nieuwe rollen ontstaan, zoals AI-coördinator of prompt-specialist, waarbij mensen leren AI te sturen. Zo worden mensen niet vervangen door AI, maar verandert wel het werk dat ze doen.
- Duurzame AI: groeiende aandacht voor energieverbruik en milieubelasting; organisaties gaan bewuster om met onnodig gebruik.
Agentic AI en gespecialiseerde modellen als belangrijkste trends
AI zit nog in de illusiefase van de hypefase, maar gelukkig wordt het ook steeds duidelijker hoe het echt van waarde kan zijn voor organisaties. Autonome agents en gespecialiseerde modellen zijn veelbelovend, al moet je je data en data governance dan wel op orde hebben.
In 2026 is het aan organisaties om een duidelijke strategie te vormen op AI-gebied en te zorgen voor een fijne mens-AI samenwerking: de technologie, data, mensen en bedrijfscultuur moeten samenkomen om het echt tot een succes te maken. Als dat lukt, kan AI zich ontwikkelen van hype naar structurele waarde.
Meer weten over de ict-trends van 2026?
De ict-ontwikkelingen voor komend jaar laten zien dat technologie volwassener wordt en steeds nauwer verweven raakt met strategie en menselijk handelen. Bekijk de 6 belangrijkste ict-trends voor 2026.
- AI is steeds duidelijker van waarde, met autonome agents en gespecialiseerde modellen.
- Cloudsoevereiniteit helpt organisaties om grip te houden op data en compliance binnen Europese grenzen.
- Cybersecurity vormt de noodzakelijke beschermlaag: zonder sterke beveiliging blijft elke digitale vooruitgang kwetsbaar.
Kortom: wie in 2026 wil uitblinken, moet investeren in AI, cloudsoevereiniteit en security, met oog voor de menselijke ervaring en datakwaliteit. Alleen dan ontstaat een toekomstbestendige digitale organisatie.
