2026 is het jaar dat AI steeds concretere mogelijkheden biedt. Nee, AI is nog geen ‘alles-oplossing’, en ja, de verwachtingen zijn al jaren torenhoog. Barbara Forbes, Field CTO bij OGD, ziet dat AI organisaties steeds beter helpt bij dagelijkse taken, besluitvorming ondersteunt en nieuwe kansen creëert. Al blijft ze realistisch over de uitdagingen.
“AI is voor mij een geweldige sparringspartner,” vertelt ze. “Ik laat AI-apps bouwen of content genereren. Het versnelt en verrijkt mijn werk, maar je moet kritisch blijven. Hoewel generative AI ons productiever maakt, is het een uitdaging om de meerwaarde op organisatorisch niveau goed in beeld te krijgen.
Volgens Barbara kan AI uitstekend helpen bij taken zoals het schrijven van teksten of het genereren van code, maar blijft menselijke nuance, controle en verbetering onmisbaar. “AI ondersteunt, verrast en inspireert, maar het zijn mensen die de unieke nuance en impact toevoegen.”
Tegelijkertijd verandert de technologie razendsnel. Wat vandaag nog experimenteel is, kan morgen al gemeengoed zijn. Barbara deelt daarom de negen AI-trends die volgens haar in 2026 bepalend zijn voor organisaties, medewerkers en de maatschappij.
1. Van generatieve AI naar autonome AI-agenten
De eerste trend is de verschuiving van generatieve AI, zoals ChatGPT of Copilot, naar autonome AI-agenten. Dit zijn systemen die zelfstandig taken kunnen uitvoeren zonder voortdurende menselijke sturing of toezicht.
“De verwachting is dat we in 2026 AI niet meer hoeven te babysitten,” zegt Barbara. “AI-agents zullen zelfstandig taken uitvoeren, workflows aansturen en beslissingen nemen op basis van context. Je geeft een opdracht, en de agent voert het uit van begin tot eind.”
Deze ontwikkeling roept belangrijke vragen op over de rol van mensen in hun werk. Als AI steeds meer taken overneemt, hoe blijven medewerkers dan relevant? Barbara vergelijkt het met eerdere automatiseringsgolven: “Sommige taken verdwijnen, andere ontstaan. De uitdaging is om als mens te blijven bepalen welke taken we zelf willen doen en welke we aan AI overlaten.”
2. De menselijke factor blijft onmisbaar
AI mag dan steeds slimmer worden, maar de menselijke input blijft de doorslaggevende factor. Barbara: “AI kan goed helpen bij het structureren van informatie of het genereren van een eerste versie, maar het mist empathie, intuïtie en context. Daarom zie je nu ook veel bureaubagger: AI-gegenereerd werk dat er op het eerste gezicht goed uitziet, maar inhoudelijk tekortschiet.”
Daarom pleit ze ervoor dat organisaties AI nog zien als hulpmiddel. Mensen moeten blijven sturen, controleren en verbeteren. Alleen dan haal je het meeste uit AI zonder kwaliteit of authenticiteit te verliezen.
3. Slimme keuzes: welke taken vertrouw je AI toe?
In 2026 wordt het steeds belangrijker om bewust te bepalen welke taken je aan AI toevertrouwt en welke niet. Het streven is dat we steeds meer taken toevertrouwen aan AI en onszelf zien als de sturende leider in het midden. Dat betekent dat medewerkers goed moeten leren hoe ze met AI omgaan. Wat kan je aan de AI overlaten en welke controlemomenten zijn er nodig om dezelfde kwaliteit te behouden.
Daarnaast benadrukt ze dat het effect van AI vooral op proces- of teamniveau gemeten moet worden, in plaats van per individu. Barbara: “Zo wordt de meerwaarde van AI voor de organisatie beter zichtbaar, bijvoorbeeld in de hoeveelheid geproduceerde artikelen of de kwaliteit van klantinteracties, en kan de ROI van AI duidelijker worden vastgesteld.”
4. Betrouwbare en juridisch zuivere datasets
Een thema van hoge prioriteit voor de komende jaren is de kwaliteit van de datasets waarmee AI wordt getraind. De betrouwbaarheid van de huidige modellen varieert sterk, volgens Barbara. “AI is nu vaak getraind op een mix van Wikipedia, wetenschappelijke bronnen, maar ook Reddit of forums. Dat maakt de uitkomsten soms grillig of zelfs fout.”
In 2026 zal daarom meer aandacht komen voor zuivere, gecontroleerde en juridisch verantwoorde data in de AI-modellen.
“Het bouwen van juridisch zuivere AI-modellen is duurder, maar absoluut noodzakelijk voor betrouwbare toepassingen,” zegt Barbara. “Zeker in sectoren als zorg, overheid en onderwijs waar foutieve data grote gevolgen kunnen hebben.”
Lees ook deze blog over het belang van goede datasets: “Als AI iets doms doet, doet hij dat namens jou”
5. De opkomst van sector-specifieke AI-modellen
Naast de bekende generalistische modellen zoals GPT of Claude, ziet Barbara een sterke trend richting gespecialiseerde AI-modellen.
“Je krijgt straks AI’s die specifiek zijn ontwikkeld voor één sector. Bijvoorbeeld de medische wereld, financiële dienstverlening of overheidsinstanties,” vertelt ze. “Die systemen draaien op lokale, gecontroleerde data en houden rekening met specifieke regelgeving. Dat kan enorm waardevol zijn.”
Deze zogenoemde domain LLM’s (Large Language Models) zorgen voor betrouwbaardere output en meer vertrouwen binnen organisaties. Ze worden vaak gekoppeld aan interne kennisbanken of veilige cloudomgevingen, waardoor gevoelige informatie beter beschermd blijft.
6. Gebruiksvriendelijkheid: AI voor iedereen
Een andere belangrijke trend is de groei van AI-gebruiksvriendelijkheid. Waar AI-tools op dit moment nog vallen of staan bij de kwaliteit van de vraagstelling, worden ze in 2026 steeds toegankelijker.
“Ik kan me voorstellen dat je straks geen diepgaande prompt-kennis meer nodig hebt om AI effectief te gebruiken,” zegt Barbara. “De tools worden intuïtiever, visueler en beter afgestemd op de gebruiker. Denk aan spraaksturing, contextuele menu’s en AI die meedenkt op basis van je takenlijst of agenda.”
Dit betekent dat AI niet alleen beschikbaar is, maar dat het straks eenvoudiger wordt om er goede resultaten mee te behalen. De tools worden intuïtiever, visueler en beter afgestemd op de gebruiker, waardoor AI zijn weg makkelijker vindt naar de dagelijkse praktijk en niet blijft steken als een gimmick van innovatieafdelingen.
7. AI meetbaar maken: van hype naar waarde
De afgelopen jaren stond iedereen – organisaties of individuen – te springen om AI te omarmen en in te zetten. “Maar”, zegt Barbara, “We komen nu in de fase waarin AI moet bewijzen wat het oplevert.”
Barbara adviseert organisaties zich af te vragen welk probleem ze nu specifiek oplossen met AI. “Kijk kritisch naar de bijdrage van AI aan bedrijfsdoelen en de medewerkerstevredenheid.” Daarom is het volgens Barbara heel belangrijk dat organisaties AI meetbaar gaan maken. Niet alleen in tijdwinst of kostenreductie, maar ook in kwaliteit, innovatie en klanttevredenheid. “AI is pas waardevol als het daadwerkelijk iets toevoegt aan de organisatie. Anders blijft het een hype zonder richting. Zorg voor een roadmap waarmee je verder gaat dan de pilot en houdt er rekening mee dat de ROI mogelijk pas op langere termijn zichtbaar is.”
8. De duurzaamheid van AI: een vergeten thema
Een vaak vergeten, maar steeds urgenter thema is de duurzaamheid van AI. De technologie vraagt enorme hoeveelheden energie en rekenkracht, en datacentra schieten als paddenstoelen uit de grond.
“Het gebruik van AI op grote schaal brengt een hoge energievraag met zich mee,” stelt Barbara. Volgens haar kunnen organisaties bijdragen door bewust gebruik te stimuleren en duurzame keuzes te maken in hun AI-strategie, maar de kern van de oplossing ligt bij de ontwikkeling van de technologie zelf.
Barbara: “De grootste verantwoordelijkheid ligt bij de grote aanbieders: zij moeten investeren in energie-efficiëntere infrastructuur en optimalisatie van hun tools.” Wat organisaties wel zelf kunnen doen? “Beperk onnodig gebruik, en koppel duurzaamheidsdoelen aan digitaliseringsstrategieën én werk aan bewustwording.
9. Cultuur, adoptie en regelgeving bepalen het succes
De negende en misschien wel belangrijkste trend: AI staat of valt met adoptie en cultuur. Barbara is stellig: “De grootste uitdaging bij het vormgeven van werk met AI is niet de techniek, maar de cultuurverandering binnen organisaties.”
Ze verwijst naar het bekende 10-20-70-principe: slechts 10% van succes hangt af van tools, 20% van training, en maar liefst 70% van cultuur en gedrag. “Het gaat erom mensen mee te nemen, bewustzijn te creëren en AI een natuurlijke plek te geven in het werk.”
Regelgeving speelt hierin een versterkende rol. Met de Europese AI Act wordt niet alleen de privacy beter beschermd, maar ontstaat ook meer vertrouwen in de technologie. Barbara ziet dit niet als een rem op innovatie: “Regulering en innovatie hoeven elkaar niet uit te sluiten. Sterker nog: ze kunnen elkaar versterken. Duidelijke kaders zorgen voor duurzame groei.”
AI is geen wondermiddel, maar wel een kans
AI is in 2026 slimmer, zelfstandiger en toegankelijker dan ooit. Succes hangt daarbij minder af van de technologie zelf, en meer van hoe wij er slim mee omgaan. “AI is een krachtig hulpmiddel,” besluit Barbara. “Met de juiste inzet kan het ons werk versnellen, creativiteit versterken en nieuwe mogelijkheden openen. Blijf nieuwsgierig, blijf kritisch, maar vooral: blijf menselijk.”
De toekomst van AI biedt volop kansen en ligt in het spanningsveld tussen technologie en cultuur, tussen snelheid en zorgvuldigheid, en tussen mens en machine. Een dynamische samenwerking die ons verder brengt.
Meer weten? Lees ook deze content:
