Digitale middelen in de klas zijn essentieel. Ze helpen leerlingen eenentwintigste-eeuwse vaardigheden ontwikkelen, bieden leraren de mogelijkheid op individueel niveau prestaties precies te meten én zorgen ervoor dat loodzware schooltassen langzamerhand verleden tijd worden.
Maar er zijn redenen om niet meteen het schrift en de balpen vaarwel te zeggen. Uit een onderzoek van Pam Mueller (Princeton University) en Daniel Oppenheimer (University of California) blijkt dat het misschien beter is om leerlingen met de hand aantekeningen te laten maken in plaats van op hun laptop of tablet. Hieronder zetten we die redenen op een rijtje.
1. Als je met de hand schrijft, neem je de lesstof beter op
Leerlingen die aantekeningen maken op hun digitale device maken vaak uitgebreidere aantekeningen dan leerlingen die met de hand schrijven. Typen gaat namelijk vaak sneller dan schrijven. Maar uit het onderzoek blijkt dat leerlingen die met de hand schrijven de stof beter tot zich nemen. Waar de digitale aantekeningen vaak een min of meer letterlijke transcriptie zijn van wat de leraar zegt, zal een leerling die met de hand schrijft eerst nadenken hoe hij of zij de stof kan samenvatten. Dat mentale analyseproces zorgt ervoor dat de leerling de stof beter begrijpt en onthoudt.
2. De aantekeningen die je maakt zijn nuttiger
Je zou misschien kunnen denken dat een complete transcriptie van een les uiteindelijk nuttiger is, omdat deze meer informatie bevat. Dat mentale analyseproces kun je immers ook later nog loslaten op de transcriptie, om op basis daarvan alsnog een samenvatting te maken. Toch? Nou, nee, blijkt uit het onderzoek. Leerlingen die proberen later uit de uitgebreidere aantekeningen de belangrijkste informatie te destilleren, slagen daarin minder goed dan leerlingen die dit direct tijdens de les doen. Ze missen de subtiele context die de leraar biedt.
3. Laptops bieden teveel afleiding
De resultaten van het onderzoek laten duidelijk zien wat leraren allang weten: een device in de klas zorgt voor concentratieproblemen bij de leerling. Een Facebook-bericht van je crush trekt je aandacht. Er komt een e-mail van je sportclub binnen. Of via iMessage wil een klasgenoot roddelen over de kledingstijl van de leraar. Niet alleen mist de leerling op dat moment een deel van de lesstof, ook kost het daarna relatief lang om de aandacht weer terug te brengen naar de les.
Moeten we dus laptops uit de klas verbannen? Nee, zeker niet. De eerder genoemde voordelen zijn essentieel voor goed, modern onderwijs. Wel is het slim met collega’s en leerlingen het gesprek te voeren. Over wat nuttig gebruik van digitale leermiddelen is en wat niet. Hoe een device kan helpen om met minder moeite betere resultaten te boeken, zodat leerlingen ’s avonds en in het weekend meer tijd hebben voor Snapchat en YouTube. En, niet te vergeten, wanneer een ouderwets schriftje nog steeds de beste BYOD-oplossing is.