Windows 8: dubbele persoonlijkheid?

Opinie - Sander Berkouwer is Microsoft-expert en hoofd van de Microsoft-kenniscel van OGD. Hij is een Microsoft Most Valuable Professional (MVP) en post regelmatig over Microsoft op zijn blog. In dit bericht geeft hij zijn mening over de recent getoonde Windows 8 Developers Preview.

Van 13 tot en met 16 september organiseerde Microsoft in Anaheim (Californië) de BUILD Conferentie. Tijdens dit evenement lichtte de softwaregigant een tipje van de sluier over de volgende versie van zijn besturingssysteem: Windows 8. In de afgelopen weken werd de getoonde Windows 8 Developer Preview door velen bekritiseerd. Doordat Windows 8 de traditionele Windows-interface combineert met de nieuwe Metro-look wordt het beticht van een dubbele persoonlijkheid. In dit artikel leg ik uit waarop deze kritiek is gebaseerd, en in welk licht we de keuzes van Microsoft het best kunnen bekijken.

Radicale innovaties

Microsoft kan bogen op zo'n 450 miljoen geïnstalleerde exemplaren van hun laatste besturingssysteem, Windows 7. Die stabiele basis schept ruimte om de innovatieve dingen uit te werken waar Microsoft al jaren van droomt. Sommige van de nieuwe features in Windows 8 hebben sinds Professional Developers Conference 2003 (video) in de koelkast gestaan, en krijgen nu eindelijk een plek. Hierbij doel ik bijvoorbeeld op het aanmelden in Windows met je (Live-)e-mailadres en bepaalde geanimeerde interface-elementen, die in de verte al leken op de ‘tiles’ in Windows 8.

Strategie

Vanzelfsprekend hoort bij de lancering van een nieuw besturingssysteem ook een nieuwe strategie. Deze luistert naar de naam ‘Overal Windows’. Niet langer mikt Microsoft op de gebruikelijke Windows-werkplek. En ook bij de uitbreiding richting netbooks blijft het niet. Sinds vorig jaar timmert Microsoft hard aan de weg om Windows Phone in de handen van consumenten en professionals te krijgen. Nu komen daar de drommen (ARM-gebaseerde) tablets bij. Een markt waarop Microsoft al sinds 2001 actief is, maar die pas echt zijn vlucht nam na de introductie van iPad.

Start

Deze ontwikkeling leidde tot het radicaal vernieuwde ‘Start Screen’, waarin Microsoft zijn traditionele Start Menu heeft gevat in een widget-rijke, HTML-gebaseerde en schermvullende Ko-de-Boswachter-groene interface. De klassieke en bekende Windows-desktop wordt hierdoor naar de achtergrond verdreven. Deze touch- interface is ontworpen op basis van de Metro-designtaal, ook de basis van de interface van Windows Phone.

Tiles

Microsoft zet vol in op de ‘tiles’, zoals Microsoft de widgets en snelkoppelingen van applicaties binnen het Start Screen noemt. In één oogopslag kun je je nieuwe e-mailberichten zien, weet je welk weer het morgen wordt en lees je of je vrienden op Facebook iets met je hebben gedeeld. Allemaal acties die nu nog meerdere muisklikken of toetsenbordcombinaties vergen.

Het gevolg is dat traditionele desktopapplicaties onder Windows 8 enorm verouderd zullen aanvoelen. Ze lijken niet meer op hun plek te zijn. Dat is de dubbele persoonlijkheid waar men kritiek op heeft.

Ontwikkelaars hebben de sleutel in handen

Maar Microsoft is zich daarvan bewust. Ze hameren erop dat Windows 8 nog lang niet af is. Het betreft een release op basis van Milestone 3, en draagt nog niet eens het predicaat ‘bèta’. Er zal dus vast nog flink wordt gesleuteld aan het evenwicht tussen Metro en de traditionele desktop.

Het is geen wonder dat Microsoft het eerste voorproefje van Windows 8 juist aan ontwikkelaars laat zien. Zij hebben nu de sleutel in handen om Metro op de desktop te laten slagen. Ontwikkelaars zitten sowieso na jarenlange relatieve rust nu te stressen om hun apps voor iOS en Android geschikt en relevant te maken. Microsoft heeft daarin nu een troef in handen: een applicatie kan in één klap voor Windows Phone en Windows 8 geschreven worden.

Ruim een half miljoen mensen hebben de Windows 8 Developer Preview op de eerste dag van beschikbaarheid geïnstalleerd. Velen daarvan hebben deze installatie gedaan op een computer die niet reageert op aanraking. Vooral deze groep vindt het Start Screen dan ook een overbodige feature. De opdringerigheid van de Metro-interface wordt zelfs vergeleken met de keuze voor het vervangen van het stuur en pedalen in een personenauto met een controller, omdat deze manier van besturing met kleine op afstand bestuurbare autootjes zo lekker werkt. Microsoft doet er goed aan naar deze feedback te luisteren.

Genoeg om naar uit te kijken

Voor Windows-adepten zonder computer met aanrakingsgevoeligheid biedt Windows 8 echter nog steeds voldoende om naar uit te kijken. Met het besturingssysteem meegeleverde anti-virus software, virtualisatie en de mogelijkheid om het besturingssysteem te resetten met vier muisklikken (en eventueel het wachtwoord van een beheerder) bieden mooie nieuwe beheermogelijkheden.

Zoals al eerder gezegd kan er nu aangemeld worden met het e-mailadres van een Windows Live-account, maar ook met een Office365-account. Dat klinkt misschien triviaal maar is een enorm mooie feature voor bedrijven die Office365 aanschaffen, omdat dit single sign-on mogelijk maakt van desktop tot aan online applicaties. Door slechts één manier van aanmelden te gebruiken, neemt de kans op vergeten of verkeerde wachtwoorden flink af.

Microsoft laat met deze Developer Preview dus vooral zien welke richting ze inslaan met Windows: de focus ligt op touchscreens en 'Overal Windows'. De dubbele persoonlijkheid die hiervan op dit moment het gevolg is, is volgens mij een tussenresultaat. We zullen tot de uiteindelijke release moeten wachten om te zien of ze hierin nog verbetering zullen brengen.