Leraar staat centraal bij succesvolle digitalisering in het onderwijs

In juni beschreef ik al een aantal apps die je als leraar kunt gebruiken om je les digitaal en interactief te maken. Apps zijn natuurlijk handig, maar het zijn de leraren die bepalen wat er in de klas wordt gebruikt. Voor succesvolle digitalisering in de klas is het belangrijk dat de leraar hierbij centraal staat. Hieronder beschrijf ik in het kort wat er van leraren wordt verwacht op ict-gebied, hoe leraren digitalisering zelf het liefst zien en waar leraren met vragen terecht kunnen.

Wat wordt er van de leraar verwacht?

Onderzoek toont aan dat de juiste inzet van ict in het onderwijs ervoor zorgt dat de motivatie van leerlingen toeneemt, de leerprestaties verbeteren en het leerproces efficiënter wordt. Van leraren mag je dan ook verwachten dat ze een bepaalde ict-bekwaamheid hebben of opbouwen. Kennisnet stelde een aantal ict-bekwaamheidseisen op voor leraren.

Waar zitten leraren op te wachten?

Marco Snoek, lector leren en innoveren aan de Hogeschool van Amsterdam, promoveerde in juli aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft onderzocht hoe docenten leiderschap kunnen ontwikkelen en wat de impact daarvan is op de school. Een belangrijke conclusie is: geef de leraren weer regie op het onderwijs! Marco Snoek deelt zijn bevindingen in een interview en in zijn proefschrift.

Drie praktijkvoorbeelden

Wat kun je als leraar en als school nu doen om te zorgen dat de leraren weer centraal komen te staan bij de invoering van digitale middelen in de klas? Hieronder drie praktijkvoorbeelden:

1. Ict-specialistenteam (met leerlingen, leraren en ict'ers)
   Op een aantal scholen kom ik tegen dat een ict-expertteam wordt opgericht. Daarin zitten dan de ict-coördinator, een aantal leraren, een aantal leerlingen en een ict'er. Dit expertteam kijkt samen met docenten hoe ze hun lessen kunnen digitaliseren. Juist omdat leerlingen en docenten samen aan de digitalisering werken, is dit een erg succesvol middel.
2. Leraren elkaar laten opleiden
   Iedere school heeft wel één of meerdere leraren die vanuit eigen interesse voorop lopen met het gebruik van digitale middelen. Bied deze leraren een podium om de andere leraren op te leiden.
3. Zomer inzetten voor zelfstudie
   De zomer is een perfecte tijd om je als leraar eigen te maken met de digitale middelen. Gebruik bijvoorbeeld in de zomer een tablet om zoveel mogelijk dingen te doen die je normaal op een PC doet. Wanneer je het apparaat daarna beter beheerst, wordt het alleen maar makkelijker om er in de les gebruik van te maken.

Waar kunnen leraren met vragen terecht?

Er zijn verschillende plekken waar je als leraar terecht kunt met je vragen. Online zijn veel mogelijkheden, waarbij je door eigen ervaring moet uitzoeken welke wel en niet goed werken. Hieronder een aantal van die mogelijkheden:

• Leraar24 is initiatief voor en door leraren. Dit online platform biedt een gereedschapskist vol praktische oplossingen, antwoorden en voorbeelden die direct in de dagelijkse onderwijspraktijk toegepast kunnen worden.
• Linkedin-groepen. Op Linkedin zitten veel docenten en onderwijsgerelateerde personen. In deze groepen kun je vragen stellen, discussieren over oplossingen en op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen. Twee groepen zijn bijvoorbeeld: ICT Onderwijs en Onderwijs 2.0, maar er zijn voor specifiekere onderwerpen aparte groepen.
• Digischool is een educatieve website die wordt onderhouden door ongeveer 35 leraren uit het primair en het voortgezet onderwijs. Er is gratis lesmateriaal beschikbaar en via 'vakcommunities' delen leraren nieuws, ondersteuning en materiaal.

Welke apps gebruiken docenten?

Op LinkedIn kreeg ik nog veel goede tips van leraren die vertelden welke apps zij allemaal gebruiken. Deze drie werden vaak genoemd en zijn het proberen waard:

• Kahoot.it. Deze webapplicatie is vergelijkbaar met Socrative en biedt de mogelijkheid om heel speels een quiz te doen.
• Padlet biedt leerlingen en leraren de mogelijkheid om samen of alleen een prikbord te maken en vervolgens te delen of presenteren.
• Mindmeister is een online mindmap die je samen of alleen kunt maken.

Stel de leraar dus centraal als je wilt digitaliseren in de klas. Geef de leraar de regie en zorg voor ondersteuning vanuit andere leraren, leerlingen en ict'ers. Lees hier meer over de ict-kant van digitalisering in de klas.